Meslekten Çıkarma Cezası Verilen Emniyet, Jandarma ve Sahil Güvenlik Personelinin Başka Bir Kurumda Devlet Memuru Olarak Atanma Şartları Av Muhittin YORAN

Bu nedenle disiplin kurulu karar vermeden disiplin amirinin doğrudan alt ceza uygulaması yaparak aylıktan kesme cezası vermesi veya disiplin kurulu kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verdikten sonra disiplin amirinin alt ceza uygulaması yaparak aylıktan kesme cezası vermesi mümkün değildir[397]. Görüldüğü gibi disiplin kurullarının karar verme yetkileri belirli sürelere bağlanmıştır. Kurulların inceleme, görüş bildirme ve karar vermeleri için konulmuş olan süreler, işin sürüncemede kalıp memurun tedirgin edilmemesine yönelik olduklarından bu sürelere içinde karar verilmemiş olması kararları hukuka aykırı hale getirmez[383]. Disiplin cezalarının verilmesinde disiplin kurulları açısından bağlı yetki doğuran ve cezalandırma yetkisini sınırlayan süreler zamanaşımı süreleridir. Bu nedenle kurulların karar verme sürelerini cezalandırma yetkisini düşüren bir süre gibi görmek, kanunda olmayan yeni zamanaşımı sürelerinin kabulü anlamına gelecektir. Nitekim Danıştay[384] ve AYİM[385] belirtilen sürelere uyulmamasının görevlilerin sorumluluğunu gerektirebileceğini, ancak bu durumun verilen cezayı veya alınan kararı kanuna aykırı hale getirmeyeceğini kabul etmektedir. Ancak suçun işlendiği hususunda tereddüt var ise disiplin amirinin soruşturma yapmasını engelleyen bir yasak da bulunmamaktadır.

Başvuru süresi on beş (15) gün olup, itirazlar bizzat ya da iadeli taahhütlü mektupla yapılır. İdari para cezasının yanı sıra başkaca bir yaptırım da söz konusu ise ilgili itiraz merci İdare Mahkemesi’dir. Örneğin idari para cezasının yanında işyeri kapatma kararı da verilmişse bu durumda idari para cezası kararının ve işyeri kapatma kararının iptali için İdare Mahkemesi’nde iptal davası açılmalıdır. [322] Sağlam, s.160; Sancakdar, tek fiile tek ceza verilmesi ilkesinin aynı fiilin, aynı kurumca birden fazla cezalandırılamayacağı anlamına geldiğini, bir fiil ile birden fazla kurum düzeni ihlal edilmişse, bu halde her kurum açısından ayrı ayrı ceza uygulanabileceğini belirtmektedir. Örneğin hukuk fakültesinde kısmi statüde görev yapan ve aynı zamanda baroya kayıtlı avukat olarak çalışan bir öğretim üyesinin disipline aykırı bir fiili her iki kurum açısından suç oluşturuyorsa iki ayrı ceza verilmesi söz konusu olabilecektir (Sancakdar, s.312; Aynı görüş, Akyılmaz, s.388; Kaya, Disiplin, s.71). Disiplin, örgütlenmiş bir toplulukta, gerek hizmetlerin iyi bir şekilde görülmesi, gerekse fertlerin davranışlarını kontrol etmesi bakımından, kuralların hâkim kılınmasıdır.

Tam yargı davaları hakkındaki kararlar, genel hükümler dairesinde infaz ve icra olunur. Maddesine göre, aleyhine kanun yollarından birine başvurulmuş olan bir hükme katılan hâkim, yüksek mahkemece bu hükme dair verilecek karara katılamaz. 2) Memurun savunması (Memurun alınan ifadesi veya sonradan yaptığı yazılı savunmasıdır.) Memur verilen süre içinde savunmasını yapmamışsa bu husus savunma yerine kaim olmak üzere dosyada belirtilir. Maddesi ile hapis cezasındaki, ağır hapis, hapis ve hafif hapis derecelendirilmesi kaldırılmıştır. Bir iptal davasında yetki; yer, zaman, kişi ve konu olmak üzere dört bakımdan incelenebilir.

Askerliğin, temel hak ve hürriyetleri sınırlayabileceği bir durum da Anayasa’nın 137.maddesindeki kanunsuz emir hâlidir. Ancak askerî hizmetlerin görülmesi bakımından kanunla buna istisnalar getirilebilir. 1632 sayılı Kanun’un 47.maddesine göre de, ast verilen emrin sınırlarını aşmadıkça veya suç amacı taşığını bilmediği sürece kanuna aykırı emirden dolayı sorumlu tutulamaz[495]. Ancak bazı temel hak ve hürriyetler bakımından askerliğin millî savunma kapsamında özel sınırlama sebebi oluşturması ihtimal dahilindedir. Maddesinde dernek kurma hürriyetine Silahlı Kuvvetler mensuplarına görevlerinin gerektirdiği ölçüde kanunla sınırlama getirilebileceği şeklinde özel sınırlama sebebi öngörülmüştür. Keza, 67.madde gereğince silahaltında bulunan er ve erbaşlar oy kullanamazlar. Silahlı Kuvvetler mensupları siyasî partilere üye olamazlar (AY m. 68/5). Bu durumda, temel hak ve özgürlüklere ilişkin uluslararası bir andlaşma hükmüyle bir yasa kuralı arasında çatışma olduğunda, andlaşma hükmü üstün sayılacak ve ulusal yasa kuralı ihmal edilerek uygulanmayacaktır. Maddesinde ise cezai konularda iki dereceli yargılanma hakkı düzenlenmiştir.

Görev esnasında veya görev dışında, görevlerinden dolayı bir saldırıya veya kazaya uğrayan veya bir meslek hastalığına yakalanan personel bu fıkrada belirtilen sürelere bağlı olmaksızın iyileşinceye kadar izinli sayılacak. Emniyet ve asayişin gerektirdiği hallerde ilgili valinin istemi üzerine, Emniyet Genel Müdürünün önerisi ve İçişleri Bakanının onayı ile polis çevik kuvvet birimleri ve ihtiyaç görülmesi halinde diğer emniyet hizmetleri sınıfı personeli geçici olarak başka illerde görevlendirilebilecek. Bu şekilde görevlendirilen personel ile bunlara destek olmak üzere görevlendirilen Emniyet Genel Müdürlüğünün diğer personelinin görev yerine sevki o kuvvetin bağlı olduğu il valiliğince, geriye sevkleri ile beslenme ve barınma ihtiyaçları gönderildiği ilin valiliğince karşılanacak. Kabahatler Kanunu’na göre kişinin ekonomik durumunun müsait olmaması halinde, idarî para cezasının, ilk taksitinin peşin ödenmesi koşuluyla, bir yıl içinde ve dört eşit taksit halinde ödenmesine karar verilebilir. Taksitlerin zamanında ve tam olarak ödenmemesi halinde, idarî para cezasının kalan kısmının tamamı tahsil edilir. İdari para cezasının ödenmemesi durumunda bu cezanın hapis cezasına çevrilmesi söz konusu değildir. İdari para cezasını ödemeyen kişi hakkında icra takibi yapılarak bu tutarın tahsil edilmesi mümkündür. İdari Para Cezası Komisyonları ilgilinin itiraz talebinin reddine karar verirse, ancak bu durumda kurumca tesis edilen para cezasının iptali için idare mahkemesinde dava açılabilir. Trafik para cezasına karşı itiraz yeri Sulh Ceza Hâkimliği olup itiraz süresi 15 gündür. Trafik para cezasına karşı itiraz süresi, polisin sürücüyü durdurarak kişinin yüzüne karşı yazdığı cezalarda, cezanın yazıldığı tarihten itibaren başlar. EDS gibi sistemler kullanılarak plakaya yazılan, yani sürücünün gıyabındaki cezalarda ise, cezanın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde itiraz edilmelidir.

“Sosyal Devlet Projesi” anlayışıyla, evi olmayan en alt gelir düzeyindeki ailelere her yıl belirli sayıda sosyal konut yapacağız. Kentsel dönüşümde, bölgesel ve sosyal durumu göz önüne alacak, yerel kültürü koruyacağız. İnsanların beton kulelerin arasına sıkıştırıldığı, komşuluk ilişkilerini yitirdiği, sosyal gelişimlerini sekteye uğratarak birbirinden uzaklaştığı dikey betonlaşmaya izin vermeyeceğiz. “Riskli Alan” kavramı, adalet ve hakkaniyet ölçülerine göre yeniden tanımlanacaktır. Kentsel dönüşümde riskli alanlarda yaşayanların, mahalli yönetimlerin, STK ve meslek odalarının sürece katılmasını sağlayacağız.

• Yeniden Refah iktidarında, Göç Politikaları Bakanlığı kurularak, mülteci ve geçici sığınmacıların kayıt altına alınmaları, takip edilmeleri, barınmaları ve ülkemizden ayrılma süreçleri Bakanlık eliyle düzenlenecek ve yürütülecektir.
• Milli ve yerli savunma sanayii yatırım ve üretimlerimizi mutlaka D-8 Ülkeleri ve Türki Cumhuriyetler ile ortak protokollerle yaygınlaştıracak, savunma sanayii ihracat pazarını genişletecek, kurulan ortaklıklar sayesinde karşılıklı üretim bilgisi paylaşımında bulunacak ve üretim maliyetlerini düşüreceğiz.
• Örneğin Genelkurmay Başkanlığının bir işleminin iptalinin istenildiği bir davada, Genelkurmay Başkanlığı tarafından mahkemeye üye olması için önerilen subay üyeler ne kadar objektif olurlarsa olsunlar, davacılar tarafından bağımsız ve objektif olduklarının kabulü çok zor görünmektedir.

Ülkemizde bulunması gereken ancak bir şekilde yurtdışına çıkarılmış olan tarihi varlıklarımızın, uluslararası hukuktan kaynaklı haklarımızı kullanarak ülkemize dönüşünü sağlayacağız. Hastalarımızın tedavileri için ihtiyaç duyduğu ilaçların sürekli temini sağlanacak olup, bu ilaçların yerli ve milli kaynaklarla üretilmesi teşvik edilecektir. İlaç Takip Sistemi geliştirerek, vatandaşlarımızın ihtiyacından fazla ilaç tüketerek yeni sağlık sorunları yaşamalarını önlemek, ilaç kullanımında tasarrufu sağlamak ve narkotik ilaçlardan inşalarımızı korumak için gerekli tedbirleri alacağız. Yeniden Refah iktidarında bölgenin sosyal, ticari ve ekonomik faaliyetleri önemli ölçüde desteklenecektir. KOBİ’ler ile iş birliği yapılarak Kamu-Kobi Ortaklığı Modeli ile istihdamın artmasını sağlayacağız. Yıllarca bölgede yaşanan göç sürecinde, özellikle bölgesel gelişmişlik farklılıkları daima “itici ve çekici gücü” olma fonksiyonunu devam ettirmiştir. KOBİ’lere destek olunması yoluyla bölgede üretimin ve istihdamın artırılması teşvik edilecek, KOBİ’lerin belirlenen stratejik hedeflere uygun üretimler yapması sağlanarak üretimde seviye atlamaları sağlanacaktır. Bölgesel tabanda AR-GE ekipleri kurularak bölgenin iş alanına uygun üretim yapılması ve sanayinin gelişmesi sağlanacaktır. Yakın pazarlara yönelik yatırım ve üretim, özellikle İran, Irak ve Türk Cumhuriyetlerine yönelik dış ticareti etkinleştirecek, kamu destekli endüstriyel üretimlerin yapılmasını sağlayacağız.

Maddeleri kapsamına almış ve bu tür borçlarının ifası vaad edilemeyeceği gibi kefalet  veya rehin yolu ile teminat altına alınamayacağı ve takas edilemeyeceği düzenlenmiştir.Borçlar Kanunu 604.maddeye göre bahisten doğan alacak hakkında dava açılamaz ve takip yapılamaz. Kıymetli evrakın iyiniyetli üçüncü kişilere sağladığı haklar saklıdır.Kumar ve Bettilt giriş borcu için isteyerek yapılan ödemeler geri alınamaz. İzin verilmemiş olan durumlarda, piyango ve diğer şans oyunları için de kumara ilişkin hükümler uygulanır. Yabancı ülkelerde kendi kurallarına uygun olarak düzenlenen piyango ve diğer şans oyunları, Türkiye’de yetkili makamlarca bunlara ait biletlerin satılmasına izin verilmiş olmadıkça, yasal korumadan yararlanamazlar.Bu düzenlemelerin istisnası ise yasal ortamda oynatılan milli piyango , spor toto , loto , iddia ve at yarışlarıdır. Oy çokluğuyla verilen bu kararın karşı oyunda ise; “ … Davacı hakkında tesis edilen emeklilik işlemi, dava konusu işlemin icrai niteliğini etkileyen bir işlem değildir. Bu nedenle emeklilik işleminin disiplin cezasının konu unsurunu ortadan kaldırıcı bir etkisi bulunmamaktadır. Maddesinin (A) fıkrasında; “Disiplini bozan bir kabahat yalnız bir amir tarafından ve bir disiplin cezası ile cezalandırılır.” hükmü bulunmaktadır. Nasıl ceza yargısında beraat eden bir sanığın  hükmü özlük dosyasında saklanıyorsa, disipline ilişkin tüm kayıtların da özlük dosyasında saklanması gereklidir. Kaldı ki İptal edilen yada yok hükmünde sayılan disiplin cezası esas alınarak bir işlem tesis edilemez. Özlük dosyasının tutulma amacı kamu görevlilerinin görevleri boyunca meslek hayatlarını etkileyebilecek tüm belgelerin muhafaza edilmesidir. İptal edilen bir disiplin cezası ilgili aleyhine kullanılamamakla birlikte, başka bir işlem için gerekli olabilir. Hatta   ilgilinin açacağı tazminat davasında delil olarak dahi kullanılabilecektir.

Yine kural olarak cezayı, emir ve komuta bakımından faile en yakın rütbeli kişi olan disiplin amiri verir. Disiplin amiri maiyetinden birinin disiplin tecavüzü veya disiplin kabahati teşkil eden bir fiilini “bizzat görerek”, “ihbar” veya “şikâyet” gibi çeşitli şekillerde öğrenebilir. Bazı hallerde bir gazete veya yayın organında yayımlanan bir haber veya kulaktan kulağa dolaşan bir rivayet dahi disiplin suçunun ihbarı niteliğinde kabul edilerek ilgili şahıs hakkında disiplin soruşturmasına başlanılması için yeterli olabilmektedir[308]. Maddesinde, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında kurulacak birer disiplin kurulunun kimlerden oluşacağı düzenlenmiş, yüksek disiplin kurulu hususunda İçişleri Bakanlığı Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Yönetmeliği hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş; 18 ve 19. Maddelerinde, kurullarda görevlendirilemeyecek ve kurul toplantılarına katılamayacaklar hükme bağlanmıştır. Askeri hâkim sınıfından atanmış bir disiplin subayı yoksa veya görevini yapmasını engelleyici nedenlerin (mesela izin, istirahat vb.) bulunması halinde herhangi bir sınıftan subay, teşkilatında disiplin mahkemesi kurulan kıta komutanı tarafından idari bir emirle disiplin subayı olarak görevlendirilir. Bu şekilde görevlendirilecek subayın teğmen, üsteğmen, yüzbaşı veya binbaşı rütbesinde olması şarttır.

(2) Sanık olabileceklerin yakalanmasına ilişkin genel şartlara bağlı olarak, sanığı yakalamak. 3005 Sayılı Kanuna ilişkin talimatnamede gösterilen esaslara uygun olarak bir suçüstü tutanağı düzenlemek;suçtan zarar gören ve tanıklara imzalatmak. (5) Sanık olabilecek şüphelilerin ifadesini de aldıktan sonra;gerek duyuluyorsa, temsili keşif niteliğinde uygulama ve yer gösterme işlemi yaptırılabilir. Tanık olabileceklerce kimliğinin saptanması için faili göstererek tanıma, tanıkların ifadelerindeki çelişkiyi gidermek için yüzleştirme işlemi yapabilir. Teslim edilen belge ve delillerle ilgili olarak savcıyla birlikte bulunan yazı işleri müdürü ya da tutanak katibine, bunlar yoksa Cumhuriyet Savcısına gerekli teslim – tesellüm tutanağını imzalatmak. (6) Görgü tanıklarını saptamak; tanık olabilecek kişileri belirlemek ve Cumhuriyet Savcısının ya da diğer adli yetkililerin olay yerine gelmeyecekleri anlaşıldığında, tanık olabileceklerin ifadelerini almak. Failin yakalanmasını önleyen bu ayrıcalıklar, olayı aydınlatmaya yarayacak delillerin toplanmasına; bu amaçla, arama ve elkoyma işlemi yapılmasına engel değildir. Diplomatik muafiyetlere ilişkin, Devletler Umumi Hukuku Hükümleri gözönünde bulundurulur. İşlenmekte olan suç, meşhut suç olduğu gibi; henüz işlenmiş olan suç ile suçun işlenmesinden hemen sonra kolluk, suçtan zarar gören ya da başkaları tarafından, kovalanarak ya da suçun pek az önce işlendiğini gösteren eşya ve izlerle yakalanan kimsenin işlediği suç da meşhut suç olarak nitelenir. Bu gibi durumlarda ölünün gömülmesi, ancak Cumhuriyet Savcısı ya da Sulh hakimi tarafından verilecek yazılı izinle olur. Bu nedenle Jandarma, gerekli izin alınmadan ölünün gömülmesini engeller.